Czy są z nami osoby, które pamiętają jeszcze, że kiedyś oranżadę piło się pod sklepem, żeby nie płacić lub szybko odzyskać kaucję za butelkę? A może są tu tacy, którzy jeszcze mają w piwnicy wymienne bańki na mleko? Te historie z przeszłości to nic innego jak wspomnienia systemu kaucyjnego, który w pewnym momencie przyjął się u nas całkiem nieźle. Co z niego zostało dziś? Hmm… Na pewno pewien sentyment i chęci. Jak pokazują badania aż 90% Polaków chce wprowadzenia systemu kaucyjnego na opakowania wielo- i jednorazowe (wg Biostat, 2019 r.). Tymczasem obecnie maksymalnie 40% opakowań po napojach wyrzucanych w Polsce trafia do selektywnej zbiórki i późniejszego zagospodarowania. Liczby te wyglądają znacznie lepiej w krajach, które wprowadziły już system kaucyjny (np. w Niemczech), i sięgają nawet 90 %.
Czym jest system kaucyjny?
System kaucyjny to mechanizm, w którym konsumenci kupujący napój płacą dodatkową kwotę (kaucję), która jest im zwracana w momencie, gdy oddają opakowanie do punktu odbioru w sklepie. System ma na celu zachęcenie konsumentów do zwracania pustych butelek plastikowych, szklanych czy puszek, aby zapewnić ich ponowne użycie lub recykling. Najczęściej takie opakowania są odbierane przez operatora, który przekazuje je do producenta lub recyklera, jeżeli przekazanie okazałoby się niemożliwe.
Dlaczego warto? 3 najważniejsze powody
- Dzięki wprowadzeniu systemu kaucyjnego w 10 krajach europejskich, poziom selektywnej zbiórki opakowań po napojach wyniósł ponad 85%.
- System obejmujący opakowania wielokrotnego użytku generuje o 50% mniej emisji CO2 niż w przypadku opakowań jednorazowych.
- Może zmniejszyć ilość opakowań po napojach w oceanach nawet o 40% i jest to jeden z najskuteczniejszych instrumentów przeciwdziałania przedostawaniu się tworzyw sztucznych do środowiska.
Czy to się opłaca?
Wprowadzenie efektywnego systemu kaucyjnego w sposób oczywisty wiąże się z pewną inwestycją (infrastruktura, logistyka, transport, pracownicy itd.), jednak system ten pozwala na oszczędność środków publicznych (zwiększenie odpowiedzialności producentów i zmniejszenie ciężaru wywozu śmieci spoczywającego na gminach) oraz na zwiększenie przychodów z recyklingu poprzez wprowadzanie na rynek surowców o wyższej jakości. Co ważne, jak pokazują badania, system kaucyjny wpływa na lojalizację klientów i ich przywiązanie do sklepów, dzięki czemu daje możliwość zwiększenia przychodów. Dodatkowo około 10% kaucji nie jest odbieranych przez konsumentów, co sprawia, że system jest w ten sposób dofinansowywany.
Warto wspomnieć również, że Unia Europejska nakłada na producentów i kraje członkowskie szereg wymogów środowiskowych dotyczących recyklingu i opakowań, które mają zostać spełnione w ciągu kilku/kilkunastu najbliższych lat. System kaucyjny pozwoli zrealizować te zobowiązania i uniknąć kar.
Dowiedz się więcej!
Polskie Stowarzyszenie Zero Waste prowadzi akcję „KAUCJA WRACA” w ramach której powstała strona https://kaucyjny.pl/ , gdzie znajdziecie mnóstwo przykładów dobrych praktyk z krajów, które wprowadziły już system kaucyjny oraz szereg informacji na ten temat.
W ramach akcji możecie podpisać petycję na rzecz wprowadzenia systemu. Petycję znajdziecie tu: https://www.petycjeonline.com/system_kaucyjny_w_polsce
Jeśli w swojej firmie chcesz zorganizować szkolenie z segregacji odpadów lub szkolenie zero waste, sprawdź naszą ofertę lub skontaktuj się z nami.